برخی دروغ ها به عنوان دروغ های مصلحتی گفته
می شوند ؛ در حالی که بسیاری از دروغ ها ، دروغ منفعتی هستند که لباس تنگ
مصلحت پوشیده اند .
اغلب دروغ هایی که برایشان جواز صادر می کنیم ، دروغ
منفعتی است که معمولاً در اذهان عامه با دروغ مصلحتی اشتباه می شود .
مثلاً
سر کلاس دیر حاضر می شویم ؛ و هزار و یک بهانه و دلیل در نزد خود ردیف می
کنیم که مثلاً حرمت آبروی مؤمن از حرمت خانه ی خدا بالاتر است !
در نتیجه با
خیالی آسوده برای موجه کردن تأخیر خود دروغی سر هم می کنیم که آبرویمان
نرود .
این دروغ های منعفتی در عالم سیاست نیز زیاد به کار می روند . بعضی ها
سیاست را در عدم صداقت می دانند و علی رغم پایبندی به دین – بر اساس
تعریفی که از سیاست دارند – دروغ می گویند و آن را به پای سیاست می گذارند !
غافل از این که این دروغ ، دروغ منفعتی است نه مصلحتی !
امام صادق (علیه
السلام) ، تنها در دو مورد خاص ، دروغ مصلحتی را جایز می دانند :
اول به خاطر حفظ جان مسلمان و دوم برای اصلاح ذات البین ؛ مثلاً چنانچه میان زن و شوهری فاصله ای ایجاد شده است که از هیچ راه دیگر نمی توان این دو را به هم نزدیک کرد ، می توانیم با نقل سخنان محبت آمیز و خوشایند – اگر چه این سخنان هرگز گفته نشده باشند _ از سوی هر یک به دیگری ، این دو را به هم نزدیک کنیم .
پ.ن : دروغ رو مصلحتیشم نگید چه برسه منفعتی چون النجاه فی الصدق .
kr.anahida✒
